เราอาจจะเคยเห็นรูปทรงหลังคามากมาย นอกจากจะเลือกให้ตรงกับความชอบ เหมาะสมกับสไตล์บ้านของเราแล้ว การทำความรู้จักกับหลังคาทรงอื่นๆ เพื่อให้ทราบถึงลักษณะเฉพาะ ข้อดีข้อเสีย ของแต่ละแบบก็ถือว่าเป็นข้อสำคัญอีกข้อเลย
“หลังคา” เป็นส่วนหนึ่งของบ้าน และหลังคาแต่ละรูปทรงนั้นก็มีหน้าตาและคุณสมบัติแตกต่างกันออกไปด้วยเช่นกัน ซึ่งสิ่งนี้จะส่งผลต่อการออกแบบให้เหมาะสมกับตัวบ้าน ทั้งในด้านของฟังก์ชั่นการใช้สอย ความสวยงาม และความลงตัวกับบ้านทั้งหลัง ก่อนที่เราจะเลือกรูปทรงหลังคาบ้านของเราเองนั้น เราควรรู้ถึงทุกรูปแบบของหลังคาก่อนว่ามีทรงไหนที่เหมาะกับบ้านของเรา
1. หลังคาทรงจั่ว : กันแดดได้ ระบายความร้อนได้ดี

ภาพ: บ้านหลังคาทรงจั่วที่สามารถพบเห็นได้ทั่วไป
หลังคาทรงจั่ว (Gable Roof) หลังคารูปทรงเรียบง่าย ที่ผืนหลังคาด้านซ้ายและด้านขวาเอียงขึ้นมาบรรจบกันที่สันบนสุดตรงกลาง ในปัจจุบันนิยมทั้งแบบที่มีชายคายื่นยาว ทั้งส่วนปลายหลังคา และด้านหน้าของจั่ว เพื่อกันแดดกันฝน และแบบไม่มีชายคาเพื่อให้ดูเรียบโมเดิร์นทัน
สมัย ซึ่งอาจเลือกใช้คู่กับการออกแบบระแนงหรือกันสาดเพิ่มเติมตามจุดที่แดดส่องหรือฝนสาด เพื่อให้เข้ากับบ้านในเมืองไทยของเรา
ข้อดี ของหลังคาแบบจั่วคือ ก่อสร้างง่าย กันแดด กันฝน ได้ดี อีกทั้งถ้าหากเจาะช่องระบายอากาศบริเวณหน้าจั่วเพิ่ม ก็จะช่วยระบายความร้อน บริเวณโถงหลังคาได้ แต่ก็มีข้อเสียคือมีโอกาสที่ฝนจะสาดเข้ามาในบริเวณหน้าจั่วได้
ในปัจจุบัน เราสามารถพบเห็นหลังคาประเภทนี้กับบ้าน สไตล์ร่วมสมัย และบ้านสไตล์โมเดิร์น รวมถึงสไตล์อื่นๆ ขึ้นอยู่กับการออกแบบ

ภาพ: บ้านสไตล์โมเดิร์นที่เรียบเท่โดยใช้หลังคาทรงจั่วแบบที่ไม่มีชายคา

ภาพ: บ้านที่ใช้หลังคาทรงจั่วแบบที่ไม่มีชายคา โดยให้ดูเหมือนหลังคาต่อเนื่องกับผนังเป็นผืนเดียวกัน

ภาพ: หลังคาทรงจั่วที่ยาวจรดพื้นดินลักษณะคล้ายกระท่อม
2. หลังคาทรง ปั้นหยา : กันแดด กันฝน ทนแรงลม
หลังคาทรงปั้นหยา (Hip Roof) อีกทรงหลังคาที่ดูเรียบง่าย มีผืนหลังคาทั้งสี่ด้านลาดเอียงขึ้นไปชนกันจรดสันหลังคา สามารถออกแบบให้มีระยะชายคาเล็กน้อย หรือระยะชายคาที่ยื่นยาวได้
ข้อดี คือหากเป็นหลังคาที่มีระยะชายคายื่นยาวจะกันแดดกันฝนได้ทุกด้าน อีกทั้งยังทนต่อการปะทะจากแรงลมได้ดี แต่จะมีข้อเสียคือเมื่อไม่มีหน้าจั่วที่จะช่วยเรื่องการระบายความร้อน ซึ่งจะสามารถปรับได้โดยเลือกใช้ฝ้าชายคาแบบมีรูระบายอากาศ หรือการทำหลังคาสองชั้น ให้ช่วยระบายความร้อนได้ หลังคารูปทรงปั้นหยานี้ พบได้กับบ้านหลายสไตล์ ไม่ว่าจะเป็นสไตล์ร่วมสมัย สไตล์โมเดิร์น หรือสไตล์ไทยประยุกต์ เป็นต้น

ภาพ: หลังคาปั้นหยากับองค์ประกอบที่ประณีตของบ้านสไตล์ไทยร่วมสมัย

ภาพ: หลังคาปั้นหยาสองชั้นกับบ้านที่มีกลิ่นอายความเป็นไทย

ภาพ: หลังคาปั้นหยากับบ้านสไตล์โมเดิร์น
3. หลังคาทรงมนิลา : ปั้นหยาผสมจั่วที่ทนแดด ทนฝน
หลังคาทรงมนิลา (Manila Roof / Dutch Gable Roof) เป็นหลังคาที่ได้นำเอาหลังคาทั้งสองรูปแบบคือ ทรงจั่วและ ปั้นหยามาผสมผสานกัน ส่วนใหญ่จะนิยมทำให้ชายคายื่นยาวออกมาเพื่อกันแดด กันฝนจากทุกทิศทาง
ข้อดี คือกลังคาทรงปั้นหยาจะช่วยป้องกันแดดและฝนได้ทั้งสี่ด้าน ส่วนที่เป็นทรงจั่วเมื่อติดตั้งช่องระบายอากาศด้วยจะช่วยเรื่องลดความร้อนในบ้านได้ดี จึงเมาะกับบ้านเมืองร้อนฝนตกชุดอย่างเมืองไทยของเรามาก
หลังคาทรงนี้จะเข้ากับบ้านสไตล์ประยุกต์ ที่ดูประณีต มีเอกลักษณ์ความเป็นไทยมาก และแบบบ้านสไตล์โคโลเนียล ที่เป็นการผสมระหว่างวัฒนธรรมไทยและศิลปะตะวันตกอย่างลงตัว โดยจะเลือกใช้กระเบื้องหลังคาหางว่าว ที่เมื่อมุงเสร็จจะเห็นเป็นสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัดเรียงตัวกันอยู่อย่างเป็นระเบียบในแนวทแยง ซึ่งนี่เป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งที่อยู่คู่กับบ้านเรือนไทยมานาน

ภาพ: หลังคาทรงมนิลาที่นิยมใช้กับบ้านที่มีกลิ่นอายความเป็นไทย
4. หลังคาทรงจั่วตัด เรียบง่าย กันแดด-ฝนได้ดี
หลังคาทรงจั่วตัด (Jerkinhead Roof) หลังคาทรงจั่วที่ดูเหมือนมีการตัดเอาส่วนมุมแหลมด้านบนออก และมีผืนหลังคาส่วนนั้นลาดเอียงลงมา ให้ความรู้สึกมนมากกว่าทรงจั่วธรรมดา ดูเป็นหลังคาที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว นิยมทำแบบที่มีชายคาเพื่อให้ดูมีมิติยื่นออกมาจากผนัง
ข้อดี ของหลังคาทรงนี้คือ สามารถกันแดด กันฝนได้ดี โดยส่วนที่เป็นหลังคามุมตัดนั้นจะช่วยกันแดดและฝนสาดเข้าในตัวบ้าน และสามารถติดเกล็ดระบายอากาศได้ในส่วนนี้ด้วย
หลังคาในลักษณะนี้สามารถพบเห็นได้ในบ้านสไตล์ร่วมสมัย หรือบ้านสไตล์อื่นๆ ตามลักษณะการออกแบบ

ภาพ: หลังคาบ้านทรงจั่วตัด ที่ดูมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว
5. หลังคาทรงเพิงแหงน : เรียบเท่ ทันสมัย
หลังคาเพิงแหงน (Lean-to Roof) หลังคาที่เรียบ ลาดเอียงเพียงด้านเดียว รู้เรียบง่ายทันสมัย นิยมทำแบบที่มีชายคาเพื่อช่วยในการบังแดด บังฝน
ข้อดี มีรอยต่อน้อย ไม่มีผืนหลังคาซับซ้อน ก่อสร้างง่ายรวดเร็ว อีกทั้งประหยัดโครงสร้างหลังคา ประหยัดเวลาและค่าแรง แต่เรื่องกันแดดกันฝนนั้น จะกัดได้แค่ด้านเดียว คือด้านฝั่งที่หลังคาลาดเอียงลงมา โดยเราสามารถออกแบบระแนงทำกันสาด หรือลูกเล่นอื่นเพิ่มเติมในด้านอื่นๆ ได้
ในอดีตนิยมใช้หลังคาทรงนี้กับงานก่อสร้างแบบชั่วคราว หรืองานต่อเติมแบบเล็กๆ ง่ายๆ เช่นโรงจอดรถ หรือครัวส่วนต่อเติม แต่ปัจจุบันหลังคาทรงนี้เป็นที่นิยมอย่างมาก เพราะเส้นสายดูเรียบเท่นี้ เข้ากันกับบ้านสไตล์โมเดิร์นได้อย่างดี นอกจากนี้ยังเข้ากันดีกับบ้านสไตล์อื่นๆ เช่นสไตล์เนเชอรัล โดยอาศัยการเลือกวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ ให้สอดคล้องกัน

ภาพ: บ้านสไตล์โมเดิร์นกับหลังคาทรงเพิงแหงน

ภาพ: บ้านที่เรียบง่าย เลือกใช้หลังคาทรงเพิงแหงนสองด้าน ที่เชิดด้านที่สูงกว่าเข้าหากัน ดูราวกับเป็นหลังคาจั่วที่ถูกแบ่งครึ่งและแยกออกจากกัน

ภาพ: หลังคาทรงเพิงแหงนกับบ้านที่ตกแต่งด้วยวัสดุธรรมชาติอย่างไม้และหิน
6. หลังคาปีกผีเสื้อ : โดดเด่น มีเอกลักษณ์ แต่ต้องระวังการรั่วซึม
หลังคาปีกผีเสื้อ (Butterfly Roof) หลังคาที่เกิดมาจากหลังคาทรงเพิงแหงนสองด้านลาดเอียงลงมาหากัน คล้ายปีกผีเสื้อที่กางออก นิยมออกแบบให้มีชายคา
ข้อควรระวัง หลังคาทรงนี้มีโอกาสน้ำรั่วซึมแล้วไหลเข้าตัวบ้านได้ง่ายกว่ากลังคาทรงอื่นๆ ด้วยลักษณะที่ทั้งสองด้านลาดเอียงลงมาหากันที่จุดกึ่งกลาง ปริมาณน้ำฝนทั้งหมดละไหลลงมารวมกันที่ส่วนนี้ทั้งหมด ดังนั้นจึงควรทำรางระบายน้ำในขนาดที่เหมาะสมกับปริมาณน้ำฝน และระบบระบายน้ำต้องดีด้วย
หลังคาทรงนี้ดูเรียบเท่ แต่ก็มีลักษระที่แตกต่างกับทรงอื่นๆ เหมาะกับบ้านสไตล์โมเดิร์น หรือบ้านสไตล์เนเชอรัล ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบอื่นๆ ที่ใช้ในการออกแบบบ้าน

ภาพ: หลังคาทรงปีกผีเสื้อกับบ้านสไตล์โมเดิร์นและบ้านสไตล์เนเชอรัล
7. หลังคาเรียบแบน : ดูเรียบง่าย เพิ่มพื้นที่ใช้สอย
หลังคาเรียบ (Flat Roof) หากเรามองจากภายนอก หลังคาทรงเรียบตรง แต่จะมีสองแบบตามลักษณะการก่อสร้าง แบบแรกคือแบบหลังคาคอนกรีตเสริมเหล็ก (Flat Slab Roof) หรือหลังคาดาดฟ้าที่เกิดจากการหล่อคอนกรีตเป็นแผ่นพื้นเรียบแบบเป็นผืนเดียวกัน สามารถหล่อให้เอียงหรือมีรูปทรงต่างๆ ได้ตามการออกแบบ แบบที่สองคือหลังคา Parapet เป็นรูปแบบหลังคาที่มีผนังล้อมเพื่อปิดบังหลังคามุง (หลังคาซ่อน) หรือเป็นพื้นดาดฟ้าที่มีผนังกันตกโดยรอบขอบอาคาร
ข้อดี ของหลังคาที่มีดาดฟ้าคือ สามารถออกแบบเป็นสวนสำหรับพักผ่อน และช่วยลดความร้อนจากแสงแดดได้โดยไม่ส่องตกกระทบคอนกรีตโดยตรง ส่วนข้อควรคำนึงคือคอนกรีตจะดูดซับความร้อนได้ดี ทำให้บ้านร้อน และหากมีรอยร้าวน้ำฝนจะค่อยๆ ซึมสะสมในเนื้อคอนกรีตจนเกิดการรั่วซึมในอนาคตได้ จึงต้องติดตั้งฉนวนกันความร้อนเพิ่ม รวมถึงทำระบบกันน้ำซึมและปรับระดับพื้นให้มีความลาดเอียงไปยังทางระบายน้ำ ส่วนหลังคา Parapet ที่มีหลังคามุงซ่อนอยู่ควรคำนึงถึงความชันหลังคาให้เหมาะสมเป็นไปตามสัดส่วนที่ออกแบบไว้ และเรื่องที่สำคัญที่สุกคือระบบระบายน้ำที่มีประสิทธิภาพ
หลังคาทรงนี้จะเหมาะกับบ้านสไตล์โมเดิร์น

ภาพ: หลังคารูปทรงเรียบแบบคอนกรีตเสริมเหล็ก ของร้านกาแฟเล็ก PENGUIN GHETTO เจ้าของร้านคือกลุ่มสถาปนิกรุ่นใหม่ไฟแรงนาม NOTDS ขอบคุณภาพ: คุณอรุณ ภูริทัต

ภาพ: หลังคาอาคารรูปทรงเรียบในลักษณะหลังคา Parapet ของ 28th Street Apartment ที่ทำหน้าที่เป็นที่นั่งเล่นพักผ่อนในตัว ขอบคุณภาพ: คุณต่อพงษ์ เอื้อประยูรวงศ์

ภาพ: หลังคาทรงเรียบแบน ไม่ว่าจะเป็นหลังคาคอนกรีตเสริมเหล็กหรือหลังคา Parapet เมื่อมองจากภายนอกจะดูไม่แตกต่างกันเท่าไรนัก
8. หลังคาทรงโค้ง : ดีไซน์ล้ำ ดูเรียบมน ดึงดูดความสนใจ
หลังคาทรงโค้ง (Curved Roof) เป็นหลังคาที่โดดเด่นโค้งมนดึงดูดความสนใจในระยะไกล นิยมออกแบบในลักษณะที่มีชายคา ทั้งแบบยื่นในระยะที่สั้นและแบบยื่นยาว
นิยมก่อสร้างโดยโครงสร้างเปลือกบาง ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้วัสดุประเภทเมทัลชีทหรืออะลูมิเนียมขึ้นรูป มีน้ำหนักเบา รอยต่อน้อย จึงมีข้อดี คือสร้างผิวโค้งได้หลากหลายรูปแบบ รูปทรง และจะไม่ค่อยรั่วซึมเท่าไหร่นัก แต่ต้องอาศัยการออกแบบคำนวณโครงสร้างรองรับจากผู้เชี่ยวชาญ เพื่อความปลอดภัยและความสวยงาม
หลังคาทรงนี้จะเหมาะกับบ้านหลากหลายสไตล์ขึ้นอยู่กับการออกแบบ

ภาพ: หลังคาทรงโค้งกับบ้านรูปแบบต่างๆ
9. หลังคาทรงหลายเหลี่ยม : ดูประณีต กันแดด-ฝนได้อย่างดี
หลังคาทรงหลายเหลี่ยม ดูคล้านทรงปั้นหยา หลังคาทรงหลายเหลี่ยมนี้จะมีทั้งแบบหกเหลี่ยม (Hexagonal Roof) และแบบแปดเหลี่ยม (Octagonal Roof) จะเป็นผืนหลังคาหกผืนลาดเอียงขึ้นไปเจอกันด้านบนสุด
ข้อดี สามารถบังแดดบังในให้กับอาคารได้ทุกด้าน แต่ข้อควรคำนึงคือ การเตรียมโครงสร้างให้เหมาะสม มีการคำนวณการรองรับน้ำหนักที่ถูกต้อง
ส่วนใหญ่จะใช้กับศาลาหรือหากกับใช้บ้านจะเป็นในส่วนของโถงสูงอย่างห้องนั่งเล่น ห้องรับแขก หรือห้องอาหาร สามารถเข้ากับบ้านหลายสไตล์เช่น เนเชอรัล และคลาสสิกเป็นต้น

ภาพ: ตัวอย่างหลังคารูปทรงหลายเหลี่ยมสองชั้นที่มีสเปซโถงหลังคาสูงคู่กับหลังคาทรงอื่น
10. หลังคาทรงโดม : ดูโออ่า ประณีตงดงาม
หลังคาทรงโดม (Dome Roof) มีลักษณะโค้งมนคล้ายผลส้มผ่าครึ่งคว่ำ ดูประณีตอ่อนช้อย สำหรับบ้านพักอาศัยสามารถใช้วัสดุขึ้นรูปสำเร็จ เช่นคอนกรีตเสริมใยแก้ว (GRC) เป็นโครง และปิดผิวด้วยวัสดุตกแต่ง อย่างกระเบื้องโมเสก แผ่นโลหะ หรือสามารถทาสีทับตามต้องการ
ข้อควรคำนึง คือรายละเอียดป้องกันการรั่วซึมบริเวณรอยต่อระหว่างวัสดุสำเร็จของตัวโดมกับโครงสร้างที่รองรับ และเลือกใช้ช่างที่มีความชำนาญการทางด้านปูนปั้นในการตกแต่ง
หลังคาทรงนี้เหมาะกับบ้านสไตล์คลาสสิก ที่อาจเลือกใช้หลังคาทรงโดมเป็นบางส่วนของหลังคาเพื่อดึงดูดความสนใจ

ภาพ: บ้านที่ใช้หลังคารูปทรงโดมเป็นองค์ประกอบคู่กับหลังคารูปทรงปั้นหยาและหลังคาทรงหลายเหลี่ยม
11. หลังคารูปทรงอิสระ : ดูท้าทาย น่าตื่นตาตื่นใจ
หลังคารูปทรงอิสระ (Free Form Roof) จะมีความเฉพาะตัวโดดเด่นเรื่องรูปทรงที่แตกต่างตามการออกแบบของนักออกแบบเพื่อให้เข้ากับสไตล์บ้าน และมีความต้องการของเจ้าของบ้านแต่ละคน
ข้อควรคำนึง อาจต้องอาศัยการคำนวณจากคอมพิวเตอร์และผู้เชี่ยวชาญในการเลือกงานโครงสร้าง เลือกวัสดุที่มีความยืดหยุ่นรองรับรูปทรงหลังคาที่ท้าทาย เช่น แผ่นหลังคายางมะตอย (Asphalt Shingle) หรือแผ่นโลหะรีดลอน (Metal Sheet) และต้องใช้ช่างที่มีความชำนาญงานก่อสร้างในลักษณะนี้เป็นอย่างมาก
หลังคารูปทรงอิสระนี้สามารถออกแบบให้สอดคล้องกับบ้านสไตล์ล้ำๆ เช่น อาว็อง-การ์ด (Avant-garde) เป็นต้น
เมื่อเราได้รูปทรงหลังคาที่ถูกใจแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการออกแบบโครงสร้างที่รองรับให้แข็งแรง เหมาะสม เข้ากับทรงบ้านเพื่อให้ได้บ้านสวยๆ ที่อยู่คู่กับเราไปนานๆ

ภาพ: ตัวอย่างหลังคารูปทรงอิสระ บ้านคุณสมประสงค์ สหวัฒน์ และคุณบัวชมพู ฟอร์ด ขอบคุณภาพ: jeedwonder

ภาพ: หลังคารูปทรงอิสระกับงานสถาปัตยกรรมแบบต่างๆ
ขอบคุณบทความจาก : SCGHOME.COM
สำหรับใครที่กำลังที่จะตัดสินใจซื้อบ้าน สามารถเช็คราคา หรือโปรโมชั่นอื่นๆ ได้ที่หน้าเว็บไซต์ของเรา รับรองว่ามีครบทุกอย่าง ที่คนหาบ้านอยากรู้
- [ไลฟ์สไตล์] SCG Home : สร้างบ้านทั้งที ชั้นเดียวหรือสองชั้นดี?
- [ไลฟ์สไตล์] SCG Home : 10 ช่องต้องปิด! ป้องกันสัตว์เข้าบ้าน
- [ไลฟ์สไตล์] SCG Home : WORK FROM HOME ตกแต่งพื้นที่ยังไงให้เวิร์ค
- [ไลฟ์สไตล์] SCG Home : 5 วิธีเลือกซื้อกระเบื้อง สำหรับการสร้างบ้านใหม่
- [ไลฟ์สไตล์] SCG Home : DIY “พื้นไม้ไวนิล” และ “กระเบื้องยางลายไม้” แต่งพื้นลายไม้ด้วยตัวเอง
- [ไลฟ์สไตล์] SCG Home : ออกแบบเคาน์เตอร์ครัวไทย เข้ากับไลฟ์สไตล์คนทำครัว
- [ไลฟ์สไตล์] SCG Home : ผ้าม่านลดภูมิแพ้
กดติดตาม "ขอนแก่นน่าอยู่" หาบ้าน ที่ดิน คอนโด หอพัก ทั่วเมืองขอนแก่น🏡🏡 ทั้งบ้านมือ1, มือ2 เพิ่มเติมได้ที่
⭕️ Website : www.nayoo.co (ไม่มี m)
⭕️ Facebook : ขอนแก่นน่าอยู่
⭕️ YouTube : https://www.youtube.com/c/khonkaennayoo